بتن ریزی در هوای گرم

فوق روان کننده دیر گیر تولیدی شرکت شیمیایی بتن پلاست براساس استاندارد EN 934-2 تولید و عرضه و قابل کنترل است .

عمل آوری برای بتن دیرگیر شده توسط فوق روان کننده دیرگیر بسیار مهم و تاثیرگذار است . بنابراین نباید اجازه داده شود که بتن دیرگیر شده تازه ، آب از دست دهد . بهترین روش برای سطوح بتن های دیر گیر شده عبارتند از :

• پوشانیدن با ورقهای پلاستیکی یا تیوپهای عایق بر روی بخش های دیرگیر شده برای ویبره کردن مجدد در آینده
• پوشش کامل با ورقهای پلاستیکی و یا هر نوع مانع از دست دادن رطوبت ومحافظت از جریان هوا و آب پاشی اضافی در سطح که البته ممکن است باعث شسته شدن سیمان شود
• بهترین روش عمل آوری بتن دیرگیر شده استفاده از محصول کیورینگ بتن روی سطح بتن است .

بتن های دیرگیر باید به خوبی متراکم شوند . فاز بعدی بتن ریزی ( صبح روز بعد )‌باید همراه با بتن قبلی با هم ویبره شوند . بخش های دیرگیر شده باید با بخش های جدید با هم متراکم و صاف شوند .

اگر برای اولین بار از یک قالب چوبی برای این بتن استفاده می شود . ممکن است سطح بتن تمیز در نیاید و مشکلاتی مانند کنده شدگی از سطح و سطوح ناصاف و غیره پیش آید 0 خصوصاً این مشکل در نزدیکی گره ها بخاطر وجود شکر در چوب تازه شدید تر است . قالب های چوبی که خیلی جذب کننده و یا خوب مرطوب نشده باشند و یا به خوبی با روغن قالب آغشته نشده باشند ، مقادیری آب از سطح بتن جذب می کنند . بنابراین از دست دادن ذرات و ناصاف بودن سطح نتیجه این امر خواهد بود . این آسیب دیدگی در بتن های دیر گیر به دلیل اثرات مخرب مدتی طولانی تر ادامه می یابد بیشتر است . قالبهای چوبی که به خوبی آماده سازی شده باشند و با محصول روغن قالب روغن کاری شده باشند ، حتی با بتن های دیرگیر هم سطوح مناسب و خوبی ایجاد می کنند.

• سخت شدن بتن : اگر فرآیند سخت شدن بتن پس از پایان دیرگیری آغاز شود ، در این صورت این فرآیند نسبت به بتن معمولی ( شاهد ) سریع تر خواهد بود .
• جمع شدگی وخزش :‌مقدار نهایی جمع شدگی و خزش نسبت به بتن شاهد کمتر است .
• جمع شدگی اولیه : ترک های انقباضی که در اثر جمع شدگی اولیه بوجود می آیند ، بخاطر از دست دادن آب در طول فرآیند دیرگیری بیشتر می شود ( تبخیر سطحی )
• محافظت بتن در برابر از دست دادن آب برای بتن های دیرگیر شده بسیار مهم است . بنابراین عمل آوری صحیح بتن بسیار اهمیت دارد .

اگر کل حجم بتن در یک بتن ریزی دیرگیر شود این میزان حجم ، تاثیری در میزان دیرگیری نخواهد داشت . در طول گیرش اولیه یک مخلوط بتنی اصلاح شد ( مثلا دیرگیر کردن یک دال در طول شب برای ادامه بتن ریزی ) دمای تصمیم گیری بین دو قسمت بتن ریزی تغییر می کند ( بین شب و صبح افزایش می یابد )‌ و این می تواند باعث شود که دیرگیری کاهش یابد

• فرآیند هیدراسیون در سیمان های مختلف با توجه به مواد اولیه مختلف ونرم متفاوت فرق می کند . این موضوع می تواند در میزان مصرف بالاتراز 8/0 ٪ در نظر گرفته شود .
• سیمان پرتلند خالص خیلی نرم : دیرگیری کاهش می یابد .
• سیمان های درشت دانه تر و همچنین همراه با مواد ترکیبی دیگر ، افزایش می یابد
• برای اطمینان همیشه آزمایشات پیش از مصرف توصیه می شود و همیشه انجام آزمایشاتپیش از مصرف در زمان بیش از 8/0٪ افزودنی فوق روان کننده دیرگیر باید انجام شود .

تجربه نشان داده است که افزایش نسبت آب به سیمان به میزان 1٪ باعث افزایش دیرگیری بتن به میزان نیم ساعت می شود .

افزایش دما ، دیرگیری بتن را کاهش و کاهش دما دیرگیری بتن را افزایش می دهد . به طور کلی یک قانون تقریبی برای رابطه بتن و مدت دیرگیری وجود دارد . به طور تقریبی هر یک درجه سانتیگراد زیر c˚20 دیرگیری را در حدود 1 ساعت افزایش می دهد و هریک درجه سانتیگراد بالاتراز c˚20 دیرگیری را نیم ساعت کاهش می دهد . برای اطمینان خاطر آزمایش های پیش از مصرف توصیه می شود .

دیرگیری بتن به شدت بستگی به نوع سیمان مصرفی دارد . در جدول زیر میزان دیرگیری براساس درصد فوق روان کننده دیرگیر تولیدی شرکت شیمیایی بتن پلاست ذکر شده است

مقادیر مصرف فوق روان کننده دیرگیر در جدول بالا براساس بتنی با عیار سیمان 300 ونسبت آب به سیمان w/c=0/5 در نظر گرفته شده است . توجه شود که برای بتن های نیمه خشک باید 20٪ مصرف افزایش یابد .

مقادیر فوق روان کننده دیرگیر ذکر شده در جدول فوق براساس نتایج آزمایشگاهی و با یک نوع سیمان و یک فرمولاسیون افزودنی دیرگیر بدست آمده است . بنابراین در جاهای دیگر ممکن است کاربرد نداشته باشد . انجام آزمایشات پیش از مصرف همیشه لازم است .

هدف اصلی از دیرگیر کردن افزایش زمان کارپذیری بتن در دماهای خاصی است که این کار به کمک فوق روان کننده دیرگیر یا دیرگیر کننده های پودری یا مایع میسر است .

• کار کردن با بتن هایی که دیرگیر نشده باشند ، در هوای با دمای بالاتر از c˚25 می تواند مشکل ساز باشد .
• هیدراسیون واکنش شیمیاییبین سیمان و آب است . این واکنش دقیقاً‌ بعد از تماس این دو با یکدیگر شروع می شود و ادامه می یابد تا بتن را جامد کند ( گیرش اولیه )‌ و سپس خمیر سیمان کاملا سخت شود .
• در دماهای بالا تمامی واکنش های شیمیایی تسریع می شوند .

در نتیجه گیرش سریع ادامه بتن ریزی امکان پذیر نخواهد بود .

به عنوان یک اقدام متقابل موسوم ، استفاده از فوق روان کننده های دیرگیر و یا یک فوق روان کننده همراه با مواد افزودنی دیرگیر پیشنهاد می شود .

افزودن خودسرانه مقدار بیشتری از فوق روان کننده دیرگیر موجب وارد شدن خسارات جدی به بتن خواهد شد و دیرگیری را تا حد بسیار زیادی افزایش خواهد داد . برای اینکار حتما با کارشناسان فنی شرکت بتن پلاست مشاوره نمایید . روش منطقی این است که پس از افزودن فوق روان کننده دیرگیر سایر روشهای محافظتی بتن در شرایط آب و هوای گرم طبق آیین نامه آبا تا رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر ادامه یابد .

چنانچه مسیر حمل بتن از کارخانه تولیدی تا محل مصرف طولانی باشد بخصوص در شرایط آب و هوای گرم بتن درصد بالایی از آب اختلاط خودرا از دست خواهد داد و سخت خواهد شد . برای رفع این مشکل هنگام تخلیه بتن داخل تراک میکسر نیمی از میزان فوق روان کننده دیرگیر موردنظر به بتن اضافه شود و نیم دیگر در محل مصرف به بتن اضافه شود تا از سخت شدن بتن در مسیر جلوگیری شود .

فوق روان کننده دیرگیر می تواند 12 تا 20 درصد از آب اختلاط بتن کاست

برای بتن ریزی در شرایط آب و هوای گرم محصول فوق روان کننده دیرگیر مناسب می باشد . این محصول با کاهش میزان آب اختلاط بتن و کنترل زمان گیرش شرایط بتن ریزی را در شرایط آب و هوای گرم میسر می کند و با کنترل زمان گیرش بتن تا زمان رسیدن به مقاومت مورد نظر از پایین آمدن مقاومت بتن جلوگیری می کند .

در شرایط آب و هوای گرم به کارگیری سیمان کندگیر ( در حد تیپ 2 ) به کارگیری سیمان پوزولانی به خصوص استفاده از میکروسیلیس توصیه می شود .

میزان مصرف سیمان نباید از 350 کیلوگرم بر متر مکعب کمتر باشد تا بتوان کارایی و مقاومت لازم را به دست آورد در ضمن نباید از 450 کیلوگرم بر متر مکعب بتن بیشتر باشد . چون گرمای آزاد شده ناشی از فعل و انفعالات سیمان منجر به دمای زیاد بتن تازه خواهد شد.

برخی عوامل می توانند در هوای گرم خسارتها را تشدید نمایند . هر چند این عوامل مستقیماً در ایجاد شرایط هوای گرم بی تاثیر است . اما در این شرایط می تواند باعث بحرانی تر شدن اثرات زیانبار گردد . این عوامل عبارتند از :

الف – مصرف سیمانهایی با ریزی زیاد که موجب افزایش سرعت آبگیری سیمان و ایجاد گرمازایی بیشتر در زمان کوتاه می گردد .

ب – مصرف سیمانهای زودگیر : مقاومت اولیه زیاد ( مانند نوع 3 و حتی استفاده از سیمان های نوع 1 بوپژه با وجود افزودنیهای تسریع کننده ) زودگیر کننده که می تواند گیرایش را کوتاه نماید و سرعت آبگیری و گرمازایی را بیشتر کند .

ج – مصرف بتن های پر سیمان در رابطه با بتن های پر مقاومت و با نسبت آب به سیمان کم که سرعت آبگیری را بیشتر می کند و زمان گیرش را کوتاه و گرمازایی و سرعت آنرا افزایش می دهد بدیهی است اغلب در شرایط محیطی نامناسب از نسبت آب به سیمان کم استفاده نماییم . لذا باید سعی شود بتن پرسیمان مصرف نکنیم

د – استفاده از مقاطع بتنی نازک با درصد میلگرد زیاد

ه – به کارگیری وسایل حمل با حجم زیاد که می تواند به ایجاد درز سرد و عدم پیوستگی منجر می شود .

و – حرکت دادن بتن در مسیر افقی یا قائم به صورت طولانی مدت وپژه ای برای بتن های کم اسلامپ

ز – استفاده از پمپاژ بتن در مسیرهای طولانی ، زیرا اصطلاک بتن با لوله باعث ایجاد گرما می شود و در شرایط هوای گرم نیز این مسیر طولانی و گرمای لوله می تواند مشکل زا باشد

ح – استفاده از تسمه نقاله برای حمل بتن به دلیل ایجاد سطح هواخور خیلی زیاد و تبخیر شدید و تبادل گرمایی زیاد با محیط

ط – ضرورت انجام و تداوم کار در شرایط هوایی خیلی گرم به دلایل اقتصادی

ی – استفاده از سیمان های انبساطی و یا بدون جمع شدگی که می تواند مشکل زا باشد . در این رابطه برخی مواد انبساط زا یا برخی ملات ها یا بتن هایی مانند گروت می تواند عامل ایجاد خسارت بیشتر باشد . مسلماً باید گفت اگر شرایط بر خلاف شرایط فوق ایجاد شود مسلماً در کاهش خسارت نقش خواهد داشت اما بر ایجاد شرایط گرم تاثیری ندارد

اثرات نامطلوب شرایط هوای گرم به بتن سخت شده عبارتند از :

الف – کاهش مقاومت بتن به دلیل مصرف بیشتر آب در میان مدت و دراز مدت

ب – کاهش مقاومت بتن به دلیل دمای بالای آن در هنگام بتن ریزی و پس از آن در میان مدت و دراز مدت

ج – افزایش تمایل به جمع شدگی ناشی از خشک شدن و ایجاد ترک های حرارتی

د – کاهش دوام بتن در برابر شرایط شرایط محیطی نامناسب در حین بهره برداری مانند یخ زدن و آب شدگی مکرر ، سایش و فرسایش ، تری و خشکی مکرر بتن ، حمله سولفات ها و حمله یون کلر محیط به دلیل افزایش نفوذپذیری بتن در اثر ایجاد کریستالهای درشت و کاهش مقاومت الکتریکی بتن که نقش مهمی در افزایش نفوذپذیری در برابر یون کلر و سایر عوامل مزاحم شیمیایی دارد . همچنین کاهش دوام به دلیل ترک خوردگی

ه - ایجاد خوردگی سریع تر میلگردها به دلیل افزایش نفوذپذیری بتن و یا ایجاد درزهای سرد

و – کاهش یکنواختی سطح بتن و نازیبایی سطح بتن نمایان بویژه در مجاورت قالب ، تغییر رنگ بتن به دلیل تفاوت در آهنگ آبگیری ،‌ منظره به لیل درز سرد