روان کننده بتن
فهرست مطالب
- روان کننده بتن چیست؟
- انواع روان کننده بتن
- کاربرد روان کننده بتن
- نحوه استفاده از روان کننده بتن
- میزان مصرف روان کننده بتن
- مزایای استفاده از روان کننده بتن
- تاثیر روان کننده بتن بر مقاومت بتن
- قیمت روان کننده بتن
روان کننده های بتن، یکی از افزودنی های کلیدی در صنعت ساخت و ساز به شمار میروند که به منظور بهبود ویژگی های کارپذیری و روانی بتن مورد استفاده قرار میگیرند.این مواد به طور خاص برای کاهش نسبت آب به سیمان طراحی شدهاند، که در نتیجه آن، بتن نه تنها روانتر میشود بلکه کیفیت و مقاومت نهایی آن نیز بهبود مییابد.استفاده از روانکنندهها به مهندسان و پیمانکاران این امکان را میدهد که بتن را به راحتی و با دقت بیشتری در قالبها ریخته و از ایجاد ترکها و نقصهای سطحی جلوگیری کنند.این افزودنی ها معمولاً از ترکیبات آلی و معدنی تشکیل شدهاند و میتوانند به طور قابل توجهی زمان و هزینههای مربوط به ویبرهزنی را کاهش دهند.
با توجه به اهمیت روزافزون کیفیت بتن در پروژههای عمرانی، آشنایی با انواع مختلف روانکنندهها و کاربردهای آنها میتواند به بهینه سازی فرآیند بتنریزی و افزایش دوام سازه ها کمک کند.در این راستا، انتخاب مناسب ترین نوع روان کننده بتن برای هر پروژه، نقش بسزایی در موفقیت آن ایفا میکند.
روان کننده بتن چیست؟
روان کننده بتن، یک افزودنی شیمیایی است که به مخلوط بتن اضافه میشود تا کارایی و خواص آن را بهبود بخشد.این ماده با کاهش اصطکاک بین ذرات سیمان و آب، باعث افزایش روانی بتن و کاهش مقدار آب مورد نیاز برای رسیدن به روانی مشخص میشود.به عبارت سادهتر، روان کننده بتن باعث میشود بتن روانتر و کارپذیرتر شود و در نتیجه بتنریزی راحتتر انجام شود. در پروژههای عمرانی، کیفیت بتن و روانی آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.این موضوع به ویژه زمانی که بتن با استفاده از پمپ ریخته میشود، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
اگر بتن به اندازه کافی روان نباشد، فرآیند بتنریزی به درستی انجام نخواهد شد.افزایش نسبت آب در بتن به منظور دستیابی به روانی مطلوب، میتواند به کاهش کیفیت و مقاومت نهایی بتن منجر شود و همچنین باعث ایجاد ترکهای سطحی در آن گردد.بنابراین، بهترین راهحل برای این مشکل، استفاده از افزودنیهای روانکننده بتن است.این افزودنیها که به عنوان کاهندههای آب نیز شناخته میشوند، معمولاً از ترکیبات آلی و معدنی تشکیل شدهاند.استفاده از این افزودنیها نه تنها به افزایش روانی بتن و کاهش مصرف آب کمک میکند، بلکه موجب بهبود تراکم و قوام مصالح بتن نیز میشود.این ویژگیها به کاهش نیاز به ویبرهزنی در بتن کمک میکند، به ویژه در شرایطی که دسترسی به ویبرهزنی دشوار است، این امکان را فراهم میآورد که بتنریزی با اطمینان بیشتری انجام شود.
انواع روان کننده بتن
روان کننده بتن بر اساس عملکرد و ترکیبات شیمیایی به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. برخی از مهمترین انواع این افزودنیها عبارتند از:
روانکننده بتن مواد افزودنی هستند که با کاهش اصطکاک بین ذرات سیمان و آب، کارایی بتن را افزایش میدهند.این مواد بر اساس پایه و ساختار شیمیایی به دستههای مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام ویژگی ها و کاربرد های خاصی دارند.
روان کننده لیگنوسولفات:
- پایه: مشتقات لیگنین (یک پلیمر طبیعی موجود در چوب)
- ویژگیها: کاهش آب اختلاط، کندگیر کنندگی، افزایش روانی بتن
- کاربرد: در بتنهای با اسلامپ پایین، بتنهای حجیم و بتنهای با زمان گیرش طولانیتر
فوق روان کننده نفتالینی:
- پایه: ترکیبات نفتالینی
- ویژگیها: کاهش قابل توجه آب اختلاط، افزایش روانی بتن، حفظ اسلامپ در دماهای بالا
- کاربرد: در بتنهای با اسلامپ بالا، بتنهای خود تراکم، بتنهای با طرح اختلاط پیچیده
ابر روان کننده کربوکسیلاتی:
- پایه: ترکیبات کربوکسیلیک اسید
- ویژگیها: کاهش بسیار زیاد آب اختلاط، افزایش روانی بتن، بهبود مقاومت بتن، سازگاری با انواع سیمان
- کاربرد: در بتنهای با اسلامپ بسیار بالا، بتنهای خود تراکم، بتنهای با مقاومت بالا
روان کننده پلی کربوکسیلات اتر:
- پایه: ترکیبات پلیکاربوکسیلات اتر
- ویژگیها: کاهش شدید آب اختلاط، حفظ اسلامپ طولانی مدت، بهبود روانی بتن، کاهش جداشدگی سنگدانهها
- کاربرد: در بتنهای با طرح اختلاط پیچیده، بتنهای با سنگدانههای نامناسب، بتنهای پمپاژ شونده
روان کنندههای بتن بر اساس زمان گیرش به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
روان کننده بتن زودگیر:
روان کننده های بتن زودگیر به گونهای طراحی شدهاند که زمان گیرش بتن را کاهش میدهند. استفاده از این افزودنیها به ویژه در شرایطی که نیاز به تسریع در فرآیند بتنریزی وجود دارد، بسیار مفید است. این روانکنندهها به بتن کمک میکنند تا سریعتر سخت شود و در نتیجه زمان لازم برای انجام مراحل بعدی ساخت و ساز کاهش یابد.
روان کننده بتن دیرگیر:
روان کننده بتن دیرگیر به افزایش زمان گیرش بتن کمک میکنند. این ویژگی به ویژه در شرایط آب و هوایی گرم یا در پروژههایی که نیاز به زمان بیشتری برای کار با بتن وجود دارد، اهمیت دارد. با استفاده از این افزودنیها، میتوان از خشک شدن سریع بتن جلوگیری کرد و زمان بیشتری برای کار با آن فراهم آورد.
روان کننده بتن نرمال:
روان کننده بتن نرمال نه به طور خاص زودگیر هستند و نه دیرگیر. آنها به طور معمول برای بهبود کارپذیری بتن و کاهش نسبت آب به سیمان استفاده میشوند، بدون اینکه تأثیر قابل توجهی بر زمان گیرش بتن داشته باشند. این نوع روانکنندهها برای پروژههایی که نیاز به تعادل بین کارپذیری و زمان گیرش دارند، مناسب هستند.
فوق روان کننده بتن چیست؟
فوق روانکنندههای بتن (Superplasticizers) نوعی افزودنیهای شیمیایی هستند که به مخلوط بتن اضافه میشوند تا بدون نیاز به افزایش میزان آب، روانی و کارایی آن را بهبود بخشند. بتن بهطور کلی از ترکیب سیمان، آب، سنگدانهها و مواد افزودنی تشکیل شده است. نسبت آب به سیمان یکی از عوامل کلیدی در تعیین مقاومت و کیفیت نهایی بتن است؛ بهطوری که افزایش آب موجب افزایش روانی میشود، اما در عوض، مقاومت بتن کاهش مییابد.
در اینجا، فوق روانکنندهها نقش حیاتی را ایفا میکنند. با افزودن این مواد، میتوان میزان آب مصرفی در بتن را کاهش داد و در عین حال، مخلوط بتن را به گونهای حفظ کرد که همچنان دارای کارایی بالا باشد. فوق روانکنندهها با پراکنده کردن ذرات سیمان و جلوگیری از تجمع آنها، باعث افزایش روانی مخلوط بتن میشوند. نتیجه این فرآیند، تولید بتنی با مقاومت بالا و کارایی بهتر است که به راحتی قابل اجرا بوده و در طول زمان ترکهای کمتری ایجاد میکند.
استفاده از فوق روانکنندهها در پروژههای ساختمانی میتواند به بهبود کیفیت بتن و کاهش هزینههای مربوط به آب و مواد اولیه کمک کند. این افزودنیها بهویژه در شرایطی که نیاز به بتن با کارایی بالا و مقاومت زیاد وجود دارد، بسیار مفید هستند.
ابر روانکننده بتن
ابر روانکننده بتن، یک افزودنی پلیمری است که بر پایه کربوکسیلاتها و بهویژه کربوکسیلات اتر تولید میشود و به منظور افزایش روانی و کارایی بتن به کار میرود. این نوع افزودنیها به عنوان جدیدترین نسل از روانکنندههای بتن شناخته میشوند.
مکانیزم عملکرد ابر روانکنندهها به این صورت است که با ایجاد ممانعت فضایی و دافعه الکتروستاتیکی، ذرات سیمان را از یکدیگر جدا میکنند. این فرآیند به باز شدن کلوخههای بزرگ ذرات سیمان کمک میکند و در نتیجه، آب محبوس در این کلوخهها آزاد میشود. این امر موجب بهبود واکنشهای هیدراتاسیون و در نهایت تولید بتنی با روانی بیشتر، مصرف آب کمتر و مقاومت بالاتر میگردد.
ابر روانکنندهها میتوانند بسته به نیاز پروژه و با استفاده از انواع دستگاهها، از جمله دستگاه فوم بتن نیسانی، در فرآیند ساخت بتن به کار گرفته شوند. این افزودنیها بهویژه در پروژههایی که نیاز به بتن با کارایی بالا و مقاومت زیاد وجود دارد، بسیار مفید هستند.
نحوه کارکرد روان کننده بتن
روان کننده بتن با ایجاد نیروی دافعه بین ذرات سیمان، از تجمع آنها جلوگیری میکند. این امر باعث میشود آب بیشتری در مخلوط آزاد شده و بتن روانتر شود. به طور کلی، عملکرد روان کننده بتن را میتوان در سه بخش خلاصه کرد:
- کاهش نیروی بین ذرات: روان کنندهها با ایجاد بار الکتریکی منفی روی ذرات سیمان، نیروی جاذبه بین آنها را کاهش میدهند. این امر باعث میشود ذرات از هم دور شده و آب بیشتری در مخلوط آزاد شود.
- افزایش روانی: با کاهش اصطکاک بین ذرات، بتن روانتر شده و کارایی آن افزایش مییابد. این امر امکان بتنریزی در قالبهای پیچیده و با تراکم میلگرد بالا را فراهم میکند.
- کاهش آب: روان کنندهها میتوانند با حفظ روانی بتن، مقدار آب مورد نیاز را کاهش دهند. این امر باعث افزایش مقاومت و دوام بتن میشود.
انواع روان کننده های بتن | |||||
---|---|---|---|---|---|
ردیف | کد کالا | نام محصول | ظرفیت بسته بندی | وزن (kg) | رنگ |
1 | - | ابر روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای عسلی |
2 | - | ابر روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای عسلی |
3 | - | ابر روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای عسلی |
4 | - | ابر روان کننده کربوکسیلاتی دیرگیر 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای عسلی |
5 | ابر روان کننده کربوکسیلاتی دیرگیر 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای عسلی | |
6 | ابر روان کننده کربوکسیلاتی دیرگیر 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای عسلی | |
7 | - | ابر روان کننده کربوکسیلاتی زودگیر 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای عسلی |
8 | - | ابر روان کننده کربوکسیلاتی زودگیر 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای عسلی |
9 | - | ابر روان کننده کربوکسیلاتی زودگیر 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای عسلی |
10 | - | روان کننده بتن آب بند 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای تیره |
11 | - | روان کننده بتن آب بند 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای تیره |
12 | - | روان کننده بتن آب بند 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای تیره |
13 | - | روان کننده بتن نرمال 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای |
14 | - | روان کننده بتن نرمال 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای |
15 | - | روان کننده بتن نرمال 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای |
16 | - | فوق روان کننده بتن استاندارد 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای |
17 | - | فوق روان کننده بتن استاندارد 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای |
18 | - | فوق روان کننده بتن استاندارد 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای |
19 | - | فوق روان کننده بتن دیرگیر 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای |
20 | - | فوق روان کننده بتن دیرگیر 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای |
21 | - | فوق روان کننده بتن دیرگیر 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای |
22 | فوق روان کننده بتن زودگیر 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای | |
23 | فوق روان کننده بتن زودگیر 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای | |
24 | فوق روان کننده بتن زودگیر 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای | |
25 | فوق روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | - | |
26 | - | فوق روان کننده بتن نوترال 20 لیتری | گالن 20 لیتری | 20 | قهوه ای |
27 | - | فوق روان کننده بتن نوترال 220 لیتری | بشکه 220 لیتری | 220 | قهوه ای |
28 | - | فوق روان کننده بتن نوترال 1000 لیتری | مخزن 1000 لیتری | 1000 | قهوه ای |
کاربرد روان کننده بتن
در پروژه هایی که نیاز به بتنهای با عملکرد و مقاومت بالا وجود دارد، استفاده از بتنهای خودتراکم به ویژه در سطوح نمایان و پروژههای معماری (سطوح اکسپوز) بسیار حائز اهمیت است. این نوع بتنها به دلیل خواص خمیری بالای خود، برای پایدارسازی گودها به روشهای نیلینگ و انکراژ مناسب هستند و به ویژه در مناطق گرمسیر کاربرد دارند.علاوه بر این، این بتنها برای تولید انواع بلوکهای بتنی و آجرها ایدهآل هستند و میتوانند در تولید بتن پیشتنیده نیز مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، این نوع بتنها به خوبی با پمپ ها سازگار هستند و برای بتنریزی در انواع دیوارها، سقفها و ستونها مناسب میباشند.از دیگر ویژگیهای این بتنها، قابلیت استفاده در پروژههایی با آرماتوربندی پیچیده و همچنین مناسب بودن برای بتنهایی با جذب آب بالا است. این خصوصیات باعث میشود که بتنهای خودتراکم به گزینهای ایدهآل برای پروژههای مختلف تبدیل شوند.
- اجرای بتن ریزی های حجیم
- مناسب برای تولید قطعات بتنی پیش ساخته
- قابلیت ساخت بتن با عملکرد بالا
- امکان اجرای بتن های توانمند و پرمقاومت
- مناسب جهت اجرا و بتن ریزی کلیه المان های سازه ای
- افزایش چسبندگی مصالح در بتن های با دانه بندی نامناسب
نحوه استفاده از روان کننده بتن
هر مخلوط بتنی شامل حدود ۴۰% آب است. برای کاهش میزان آب و حفظ روانی بتن در شرایط مختلف، مقدار مصرف روان کننده ها باید به دقت تنظیم شود. عواملی مانند دمای هوا، افزایش مصرف سیمان و در نتیجه تولید حرارت ناشی از هیدراتاسیون، میتوانند نیاز بتن به روانکنندهها را افزایش دهند.اندازهگیری دقیق مقدار روانکننده قبل از افزودن آن به مخلوط بتنی از اهمیت بالایی برخوردار است، به ویژه به دلیل مصرف کم این مواد. مقدار توصیهشده برای استفاده از روانکننده ها معمولاً بین ۰.۵ تا ۱.۵ درصد وزن سیمان متغیر است و این میزان بسته به عوامل مختلف تعیین میشود.یکی از عوامل کلیدی که بر میزان مصرف روانکننده تأثیر میگذارد، سطح ویژه ذرات سیمان است.
به عبارت دیگر، هر چه ذرات سیمان ریزتر باشند، نیاز به مصرف روانکننده بیشتر خواهد بود. عملکرد اصلی روانکننده ها این است که ذرات سیمان را از یکدیگر جدا کنند تا آب به راحتی بتواند از میان آنها عبور کند. در صورتی که ذرات سیمان به خوبی ریز شوند و تعداد آنها افزایش یابد، مقدار بیشتری از روانکننده برای جداسازی این ذرات لازم خواهد بود.برای استفاده مؤثر از این مواد، باید آنها را مانند سایر اجزای تشکیلدهنده بتن به دیگ اختلاط اضافه کرده و به خوبی مخلوط کنید تا بتنی یکنواخت و با کیفیت حاصل شود.نحوه استفاده از روانکننده بتن به نوع روان کننده و روش تولید بتن بستگی دارد. به طور کلی، روشهای زیر برای استفاده از روانکننده بتن رایج هستند:
- اضافه کردن به آب اختلاط: در این روش، روان کننده را قبل از اضافه کردن به مخلوط خشک بتن، با آب اختلاط مخلوط میکنند.
- اضافه کردن به مصالح خشک: در این روش، روان کننده را به مصالح خشک اضافه کرده و سپس آب را به مخلوط اضافه میکنند.
- استفاده از دستگاههای تزریق: در پروژههای بزرگ، از دستگاههای تزریق برای اضافه کردن روان کننده به بتن استفاده میشود.
میزان مصرف روان کننده بتن
میزان مصرف روان کننده بتن به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع روان کننده: هر نوع روانکننده دارای دوز مصرفی خاصی است.
- نوع سیمان: نوع سیمان مورد استفاده در بتن، بر روی میزان مصرف روانکننده تأثیرگذار است.
- خواص مورد نظر در بتن سخت شده: میزان افزایش مقاومت، کاهش آب مصرفی و سایر خواص مورد نظر در بتن سخت شده، بر روی مقدار مصرف روانکننده تأثیرگذار است.
- شرایط محیطی: دما، رطوبت و سایر شرایط محیطی، بر روی میزان مصرف روانکننده تأثیرگذار هستند.
مزایای استفاده از روان کننده بتن
از مزایای روان کننده های بتن میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- افزایش کارایی بتن:
روان کنندهها با کاهش آب مصرفی و افزایش روانی بتن، کارایی بتن را بهبود بخشیده و عملیات بتنریزی را تسهیل میکنند. این امر به ویژه در بتنریزی در مناطق با دسترسی محدود یا در قالبهای پیچیده اهمیت دارد.
- کاهش آب مصرفی:
روان کنندهها به کاهش مقدار آب مورد نیاز برای رسیدن به روانی مشخص کمک میکنند. کاهش آب مصرفی منجر به افزایش مقاومت بتن، کاهش ترک خوردگی و افزایش دوام آن میشود.
- افزایش مقاومت بتن:
با کاهش نسبت آب به سیمان، مقاومت فشاری و کششی بتن افزایش مییابد. این امر به ویژه در سازههایی که نیاز به مقاومت بالا دارند اهمیت دارد.
- کاهش نفوذپذیری بتن:
روان کنندهها با پر کردن منافذ بتن، نفوذپذیری آن را کاهش داده و از نفوذ آب، مواد شیمیایی و یونهای مهاجم به داخل بتن جلوگیری میکنند. این امر به افزایش دوام بتن در برابر عوامل مخرب محیطی کمک میکند.
- بهبود دوام بتن:
روان کنندهها با کاهش تخلخل بتن، دوام آن را در برابر سیکلهای یخزدگی و آبشدگی، خوردگی آرماتور و سایر عوامل مخرب افزایش میدهند.
- تولید بتن های با خواص ویژه:
با استفاده از روان کنندههای مختلف میتوان بتنهایی با خواص ویژه مانند بتنهای خود تراکم، بتنهای با مقاومت بالا در برابر سایش و بتنهای با مقاومت بالا در برابر نفوذ یون کلر تولید کرد.
- کاهش هزینه های ساخت:
روان کنندهها با کاهش مصرف سیمان، آب و انرژی، هزینههای ساخت را کاهش میدهند. همچنین، با افزایش سرعت بتنریزی و بهبود کیفیت بتن، هزینههای نگهداری و تعمیرات در دراز مدت کاهش مییابد.
مضرات روان کننده بتن
یکی از مشکلات اصلی، افزودن بیش از حد این افزودنیها به مخلوط بتن است که میتواند منجر به تفکیک و از هم گسیختگی بتن شود.این امر نه تنها کیفیت بتن را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه ممکن است باعث تأخیر در زمان گیرش آن نیز گردد. بنابراین، ضروری است که از اضافه کردن بیش از اندازه روانکننده به بتن خودداری شود و همواره به میزان مصرف توصیهشده توسط تولیدکننده پایبند بود.این نکته به ویژه در پروژههای حساس اهمیت دارد، زیرا رعایت نسبتهای صحیح مواد میتواند به بهبود عملکرد و دوام سازهها کمک کند.با توجه به این موارد، توجه به دستورالعملهای تولیدکننده و استفاده معقول از روانکنندهها میتواند به دستیابی به نتایج مطلوب در بتنریزی کمک کند.
تأثیر روان کننده بتن بر مقاومت بتن
یکی از مهمترین تأثیرات روانکنندههای بتن بر روی مقاومت آن است. همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، روانکنندهها با کاهش نسبت آب به سیمان، باعث افزایش مقاومت فشاری و کششی بتن میشوند.
مکانیسم افزایش مقاومت:
کاهش تخلخل: روانکنندهها با پر کردن منافذ موجود در بتن، باعث کاهش تخلخل آن میشوند. تخلخل کمتر به معنای مقاومت بیشتر در برابر نفوذ آب و سایر مواد مخرب و در نتیجه افزایش مقاومت بتن است.
کاهش نسبت آب به سیمان: همانطور که میدانید، کاهش نسبت آب به سیمان یکی از مهمترین عوامل افزایش مقاومت بتن است. روانکنندهها با کاهش مقدار آب مورد نیاز برای رسیدن به روانی مشخص، به طور غیرمستقیم باعث کاهش این نسبت میشوند.
بهبود چسبندگی بین ذرات سیمان: روانکنندهها با ایجاد یک لایه جذب شده بر روی ذرات سیمان، باعث بهبود چسبندگی بین آنها میشوند. این امر به افزایش مقاومت کششی بتن کمک میکند.
عوامل مؤثر بر افزایش مقاومت:
نوع روان کننده: انواع مختلف روانکنندهها تأثیر متفاوتی بر روی افزایش مقاومت بتن دارند.
مقدار روان کننده: مقدار بهینه روانکننده برای هر پروژه متفاوت است و باید با توجه به مشخصات بتن و شرایط محیطی تعیین شود.
نوع سیمان: نوع سیمان مورد استفاده نیز بر روی تأثیر روانکنندهها بر مقاومت بتن مؤثر است.
تأثیر ترکیبات سیمان بر مقاومت بتن و نقش افزودنیهای روانکننده
ترکیبات مختلف سیمان تأثیر قابل توجهی بر مقاومت بتن در زمان استفاده از مواد افزودنی روانکننده دارند. بهویژه، سیمانهایی که دارای خاصیت قلیایی کمتری هستند و مقدار C3A آنها پایینتر است، عملکرد بهتری را در این زمینه نشان میدهند. بهطور خاص، افزودنیهای کاهنده آب در بتنهایی که از سیمانهای پوزولانی استفاده میکنند، کارایی بیشتری نسبت به سیمانهای پرتلند (انواع 1 تا 5) دارند.
طبق استانداردهای ملی ایران، افزودنیهای روانکننده باید حداقل 5% از میزان آب را کاهش دهند و افزودنیهای فوقروانکننده میتوانند تا 12% از آب مصرفی را برای حفظ کارآیی ثابت کاهش دهند. همچنین، حداکثر مقدار مجاز مواد افزودنی در بتن، 5% از وزن سیمان در نظر گرفته شده است. در مورد کلرید کلسیم، حداکثر میزان مجاز 2% از وزن سیمان است و تنها در بتنهای بدون فولاد مجاز است.
بهطور کلی، استفاده از مواد افزودنی نباید از مقادیر مشخص شده توسط تولیدکننده تجاوز کند. به دلیل خاصیت کششی بالای آب و تمایل به جمع شدن مواد تشکیلدهنده سیمان، ممکن است بتن به شکل گلوله درآید. استفاده از روانکنندههای بتن میتواند به بهبود این خواص کمک کند و در نتیجه، کیفیت و دوام بتن را افزایش دهد.
ترکیبات انواع روان کننده های بتن
روانکننده های بتن، اولین بار با استفاده از مونومرهای لیگنوسولفونات تولید شدند. این مواد به دلیل تأثیر مثبت خود بر فرآیند گیرش بتن، به عنوان روانسازهای دیرگیر شناخته شدند. با این حال، مصرف بالای این افزودنیها در طرح اختلاط بتن، یکی از معایب اصلی آنها بود که در شرایط جوی خاص، مانند سرما، محدودیتهایی را ایجاد میکرد و در نتیجه، مقاومت بتن را کاهش میداد.
نسل دوم روانکنندهها ابتدا به عنوان کاهندههای قوی آب شناخته شدند و بعدها به نام فوق روانسازها معروف شدند. این نسل از افزودنیها بر پایه مونومرهای ملامین سولفونات و نفتالین سولفونات تولید شدند و با کاهش آب اختلاط، کارایی بتن را حفظ کردند. با تولید این نسل، تقاضا برای استفاده از آنها در صنعت بتن بهطور چشمگیری افزایش یافت. اما این نوع افزودنیها نیز دارای معایبی بودند، از جمله کاهش کارایی در زمانهای طولانی و عدم امکان استفاده در شرایط آب و هوایی گرم. همچنین، به دلیل ماهیت پلیمری آنها، لازم بود قبل از استفاده، سازگاری با سیمان مصرفی مورد آزمایش قرار گیرد.
سومین نسل روانکنندهها، ابر روانکنندهها بودند که بر اساس پلیکربوکسیلات اتر تولید شدند. این افزودنیها به سرعت به بازار راه یافتند و با تقاضای بالایی در صنعت بتن مواجه شدند. ابر روانکنندهها با کاهش قابل توجه آب اختلاط، کارایی بتن را برای مدت زمان بیشتری حفظ میکنند و امروزه به پرمصرفترین نوع افزودنیهای روانکننده بتن تبدیل شدهاند.
قیمت روان کننده بتن
قیمت روان کننده بتن به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع روانکننده: روانکنندههای مختلف با عملکرد و ترکیبات شیمیایی متفاوت، قیمتهای متفاوتی دارند. روانکنندههای فوق روانکننده به دلیل عملکرد بهتر، معمولاً قیمت بالاتری نسبت به روان کننده های معمولی دارند.
- مقدار مصرف: هرچه مقدار مصرف روان کننده در یک پروژه بیشتر باشد، هزینه کلی آن نیز بیشتر خواهد بود.
- برند تولیدکننده: برندهای مختلف تولیدکننده روان کننده، محصولات خود را با قیمتهای متفاوتی به بازار عرضه میکنند.
- کیفیت محصول: کیفیت روان کننده بتن نیز بر روی قیمت آنها تأثیرگذار است. روان کننده بتن با کیفیت بالاتر معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- میزان تقاضا: نوسانات بازار و میزان تقاضا برای روانکنندهها نیز میتواند بر روی قیمت آنها تأثیرگذار باشد.
عوامل مؤثر بر قیمت تمام شده بتن با استفاده از روان کننده بتن:
- کاهش مصرف آب: با استفاده از روانکننده، میتوان مقدار آب مصرفی در بتن را کاهش داد که این امر به کاهش هزینههای تولید بتن کمک میکند.
- افزایش مقاومت بتن: بتن تولید شده با استفاده از روانکننده، مقاومت بالاتری دارد که این امر امکان استفاده از مقاطع کوچکتر و کاهش مصرف بتن را فراهم میکند.
- بهبود کارایی بتن: بهبود کارایی بتن باعث کاهش زمان و هزینههای اجرایی میشود.
قیمت هر لیتر روان کننده بتن
قیمت روانکننده بتن تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله نوع روانکننده بتن، برند تولیدکننده، شرایط بازار و حجم خرید تعیین میشود. هرچه ترکیبات شیمیایی به کار رفته در تولید روان کننده بتن پیشرفتهتر و با کیفیتتر باشد، قیمت آن نیز افزایش مییابد. به طور کلی، قیمت هر لیتر روانکننده بتن بین 40000 تا 120000 تومان متغیر است.قیمت مناسب هر لیتر روانکننده بتن تنها در صورت خرید مستقیم از تولیدکننده به دست میآید. در این حالت، هزینهای که برای تولید و تهیه این محصول صرف میشود، به قیمت نهایی ارائه شده توسط کارخانه نزدیک است. با توجه به حجم بالای تولید این محصول، حاشیه سود محاسبه شده بر روی قیمت آن نیز بسیار کم است و به همین دلیل، روانکننده بتن با ارزش واقعی خود به بازار عرضه میشود. اما در صورتی که خرید به صورت غیرمستقیم و از طریق واسطهها انجام شود، قیمت نهایی این محصول به دلیل چندین بار دست به دست شدن، به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت. برای دریافت اطلاعات دقیقتر و استعلام قیمت، میتوانید با کارشناسان شرکت بتن پلاست تماس بگیرید. این شرکت به عنوان تأمینکننده انواع روان کننده های بتن، محصولات خود را با قیمتهای مناسب ارائه میدهد.
تأثیر کاهش نسبت آب به سیمان با استفاده از روان کننده های بتن
استفاده از روان کننده ها در بتن این امکان را فراهم می آورد که نسبت آب به سیمان (W/C) کاهش یابد، بدون اینکه روانی و قابلیت پمپاژ بتن تحت تأثیر قرار گیرد. کاهش نسبت W/C به کاهش حفره ها و فضاهای خالی درون بتن منجر می شود و در نتیجه خواص مکانیکی و مقاومتی بتن، از جمله مقاومت فشاری، مقاومت کششی، مدول الاستیسیته و دوام بتن افزایش می یابد. همچنین، نفوذپذیری بتن کاهش یافته و از ورود آب و رطوبت به داخل آن جلوگیری می شود.به طور کلی، استفاده از روان کننده ها به تولید بتن های با کیفیت و عملکرد بالاتر کمک می کند.نسبت آب به سیمان یکی از عوامل کلیدی در تعیین کیفیت بتن است. نسبت مطلوب برای بتن معمولی معمولاً بین ۰.۴ تا ۰.۶ می باشد. این نسبت بسته به نوع مصالح، شرایط محیطی و نوع سازه ممکن است تغییر کند.
- نسبت های کمتر از ۰.۴: بتن ممکن است خشک و سفت شود و کارایی لازم را نداشته باشد.
- نسبت های بالاتر از ۰.۶: بتن روان می شود، اما مقاومت آن کاهش می یابد.
بنابراین، برای دستیابی به مشخصات مطلوب، انتخاب و کنترل دقیق نسبت آب به سیمان ضروری است. مهندسین عمران می توانند با انجام آزمایشات و استفاده از تجربیات خود، نسبت مناسب آب به سیمان را برای هر پروژه مشخص کنند.
روان کننده بتن و تأثیر آن بر اسلامپ بتن
استفاده از روان کننده های بتن یکی از روش های مؤثر برای افزایش اسلامپ (روانی) بتن است. اما این سؤال برای بسیاری از کارفرمایان مطرح میشود که آیا افزایش اسلامپ بتن میتواند به آن آسیب برساند یا بر مقاومت فشاری آن تأثیر منفی بگذارد؟
پاسخ به این سؤال این است که تنها در صورتی که افزایش اسلامپ ناشی از اضافه کردن آب به بتن باشد، ممکن است مشکلاتی مانند ترکهای عمیق و کاهش مقاومت فشاری ایجاد شود. اما اگر اسلامپ بتن ورودی به کارگاه بین ۵ تا ۷ باشد و با افزودن روان کننده مناسب (با در نظر گرفتن هوازایی مجاز) این مقدار به ۱۶ افزایش یابد، در صورتی که جداشدگی در بتن ایجاد نشود، هیچ ضرری برای بتن نخواهد داشت و مقاومت فشاری آن کاهش نخواهد یافت. در پروژههای اجرایی مانند دیوارها، کفسازی های صنعتی، سقف ها و فونداسیون ها، کار با بتن هایی که اسلامپ آن ها بین ۱۲ تا ۱۶ است، بسیار آسان تر است. در این حالت، مشکلاتی مانند خالی ماندن مقاطع یا کرمو شدن سطح بتن پس از قالب برداری مشاهده نمیشود و بتن به راحتی ویبره و متراکم میشود.از مزایای استفاده از روان کنندههای بتن میتوان به افزایش کارایی، کاهش ترکهای حرارتی، افزایش مقاومت فشاری به دلیل کاهش نسبت آب به سیمان و افزایش دوام بتن اشاره کرد.
نحوه نگهداری از روان کننده های بتن
برای نگهداری و انبار کردن روانکنندههای بتن، رعایت نکات زیر ضروری است تا از کیفیت و کارایی آنها محافظت شود:
- محل نگهداری: روانکنندهها باید در مکانهای خشک، خنک و دور از نور مستقیم آفتاب و باران نگهداری شوند. این شرایط به جلوگیری از تغییرات شیمیایی و کاهش کیفیت کمک میکند.
- دمای نگهداری: از انبار کردن روان کنندههای مایع در دماهای زیر ۵ درجه سانتیگراد خودداری شود. دماهای پایین میتوانند به تغییرات فیزیکی و شیمیایی در محصول منجر شوند.
- ظروف نگهداری: استفاده از ظروف کاملاً دربسته و محکم الزامی است تا از تبخیر و نشتی جلوگیری شود. ظروف باید دارای برچسب مشخصات کامل باشند تا اطلاعات لازم در مورد محتویات آنها در دسترس باشد.
- محافظت در برابر گرما: روان کننده ها نباید در معرض گرمای شدید، جرقه یا شعله قرار بگیرند. این موضوع به جلوگیری از خطرات آتش سوزی و آسیب به محصول کمک میکند.
- رعایت دستورالعملهای ایمنی: همواره باید دستورالعملهای ایمنی توصیه شده توسط سازنده رعایت شود. این دستورالعملها به حفظ ایمنی و کیفیت محصول کمک میکنند.
- محافظت در برابر بارندگی: روانکنندههایی که به صورت فلهای نگهداری میشوند باید از بارندگی محافظت شوند تا از آلودگی و تغییر کیفیت جلوگیری شود.
- فاصله گذاری مواد: مواد مختلف باید جداگانه و با فاصله انبار شوند تا از واکنشهای ناخواسته جلوگیری شود.
نکات ایمنی استفاده از روان کننده بتن
- جهت جلوگیری از استنشاق بخارات شیمیایی از ماسکهای فیلتردار (مانند N95) استفاده کنید.
- از چشمها در برابر پاشش ناگهانی مواد با عینکهای محافظ ضدشیمیایی محافظت نمایید.
- دستکشهای نیتریل یا لاستیکی ضداسید بهترین گزینه برای جلوگیری از تماس پوست با مواد شیمیایی هستند.
- هرگونه تماس پوستی یا چشمی با روانکنندهها را فوراً با آب ولرم بهمدت ۱۵ دقیقه شستوشو دهید.
- از پوشیدن لباسهای آستینکوتاه خودداری کنید و در صورت آلودگی لباس، بلافاصله آن را تعویض نمایید.
- هنگام کار با روانکنندهها از خوردن، آشامیدن و استعمال دخانیات اکیداً پرهیز کنید.
- فضای انبار یا محل اختلاط بتن باید مجهز به سیستم تهویه قوی باشد تا بخارات شیمیایی کاهش یابد.
- مواد شیمیایی را در قفسههای قفلدار یا ارتفاع بالا نگهداری کنید.
- روی تمام ظروف، علائم هشدار (مانند «سمی» یا «تحریککننده پوست») را بهوضوح درج نمایید.
- بلعیدن ماده: در صورت قورت دادن روانکننده، بلافاصله دهان را شستوشو داده و بدون ایجاد استفراغ، به مرکز مسمومیت مراجعه کنید.
- محل آلوده را با جاذبهای شیمیایی (مثل خاک اره) پاکسازی و سپس با آب فراوان بشویید.
- فرد مصدوم را به هوای آزاد انتقال داده و در صورت تنگی نفس، به اورژانس اطلاع دهید.
- پس از پایان کار، دستها را با آب و صابون ضدباکتری بهمدت ۲۰ ثانیه بشویید.
- پمپها و ابزارهای مورداستفاده را از مواد پاکسازی کنید تا از آلودگیهای بعدی جلوگیری شود.
- پیش از استفاده، دفترچه راهنمای سازنده را به دقت مطالعه و به هشدارهای آن توجه کنید.
- آموزش دورهای: کارکنان را با خطرات مواد شیمیایی و روشهای مقابله با آن آشنا کنید.
- از افزودن بیش از حد روانکننده به بتن خودداری کنید؛ این کار موجب کاهش مقاومت بتن میشود.
- در فضاهای سرپوشیده، از دستگاههای سنجش کیفیت هوا استفاده نمایید.
سوالات متداول
تفاوت اصلی بین روانکنندهها، فوق روانکنندهها و ابر روان کنندهها در قدرت عملکرد، میزان مصرف و نوع مواد پایهای است که در تولید آنها به کار رفته است. این تفاوتها ممکن است به نیازهای خاص پروژه و شرایط تولید کننده بستگی داشته باشد. همچنین، لازم به ذکر است که این اصطلاحات در بسیاری از موارد به منظور تبلیغات و جذب مشتریان در محصولات مختلف به کار میروند.